اقتصاد آنلاین – سهیل بانی؛ در اسفند ماه سال گذشته، هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مصوب کرد که در راستای ارتقای شفافیت معاملات روزانه، از روز دوشنبه، 15 فروردین ماه 1401، عمق مظنه‌ نمادهای معاملاتی، به جای 5 مظنه برتر به طور نامحود نمایش داده شود. حمید اسدی، کارشناس حقوقی بازار سرمایه، در گفت‌وگو با اقتصاد آنلاین به بیان نکات مثبت و منفی این تصمیم پرداخت.

نقاط قوت و ضعف افزایش عمق بازار

اسدی در ابتدا به بررسی نقطه قوت این تصمیم پرداخت و گفت: مزیت این تصمیم، افزایش شفافیت معاملات برای همه سهامداران است. بنابراین عدالت در دسترسی به اطلاعات معاملات و مظنه‌ها در بازار سرمایه شکل می‌گیرد. اما این تصمیم می‌تواند مشکلاتی را نیز برای سهامداران بوجود آورد.

وی ادامه داد: ممکن است با افزایش سفارشات قابل مشاهده، سفارشات کاذب بیشتری نمایش داده شود. افزایش تعداد این نوع سفارشات، از یک طرف مسئولیت نهادهای نظارتی در بازار سرمایه را بیشتر می‌کند و از طرف دیگر، احتمال ظن دستکاری در معاملات را هم بالا می‌برد.

این کارشناس حقوقی در ادامه اظهار کرد: به علاوه، این موضوع باعث می‌شود که نوسانگیرها در خرید و فروش‌های خود به مشکل بخورند. زیرا این حجم از سفارشات، دیدگاه صحیحی از معاملات را نمایش نمی‌دهد. بنابراین ممکن است افراد در تصمیم‌گیری‌های خود دچار بی‌نظمی و آشفتگی شوند و به طبع، مدتی طول می‌کشد که معامله‌گران به روند جدید بازار عادت کنند.

نظارت بر معاملات باید سیستماتیک باشد

اسدی در ادامه این گفت‌وگو، به ارائه پیشنهادهایی برای کاهش نکات منفی این تصمیم پرداخت و گفت: اگر شیوه نظارت بر معاملات، از حالت انسانی به شیوه سیستماتیک و فناوری محور تغییر شکل پیدا کند، افزایش عمق مظنه‌ها می‌تواند تاثیر مثبتی بر بازار بگذارد. اما درحال حاضر سیستم‌های نظارت بر معاملات بورس، دستی و انسانی است و از آن‌جایی که این روش انرژی بیشتری لازم دارد، احتمال خطای انسانی را بالا می‌برد. بورس ایران در مرور زمان نیازمند اصلاح این روش نظارتی است تا بتواند ثبات معاملات را حفظ کند.

وی در پایان اظهار کرد: شاید بهتر بود که تصمیم‌گیران و مسئولان، به جای نامحدود کردن ناگهانی تعداد سفارشات قابل مشاهده، عمق معاملات را به صورت پله‌ای افزایش بدهند تا واکنش بازار را به این موضوع ارزیابی کنند.